ความท้าท้ายในการลงทุนปี 2019

                ปี 2018 เป็นปีที่ค่อนข้างยากลำบากของตลาดหุ้นและนักลงทุนโดยเฉพาะนักลงทุนรายย่อย นักเศรษฐศาสตร์วิเคราะห์ตั้งแต่ต้นปีว่าปี 2018 จะเป็นปีที่เศรษฐกิจโลกขยายตัวดีที่สุดในรอบสิบปี แม้ว่าการขยายตัวทางเศรษฐกิจดูเหมือนจะเป็นไปตามคาด แต่ในขณะเดียวกันครึ่งปีหลังนี้กลับเป็นหนังคนละม้วน เป็นปี “อวสาน”  ของหุ้นและนักลงทุนจำนวนมาก หุ้นยอดนิยมมากกว่า 50 ตัวราคาลดลงมากกว่า 50% ผมลองทบทวนดูสาเหตุสำคัญ ๆ น่าจะมีดังนี้ครับ

  1. ตลาดหุ้นโดยรวมยังคงแพง เนื่องจากภาวะดอกเบี้ยต่ำมายาวนาน สภาพคล่องล้นตลาด ผู้มีเงินไม่มีทางเลือกจึงเข้ามาลงทุนในตลาดหุ้น ยังรวมไปถึงสินทรัพย์อื่น ๆ เช่น อสังหาริมทรัพย์ นักลงทุนประเมินความเสี่ยงต่ำเกินไป

  2. ธุรกิจยุคใหม่มีการแข่งขันรุนแรง และเปลี่ยนแปลงรวดเร็ว การเติบโตหลายครั้งมาจากกระแสแฟชั่นที่ไม่ยั่งยืน เกิดธุรกิจใหม่ที่เข้ามากดดันหรือทำลายธุรกิจแบบดั้งเดิมที่เราเรียกว่า Disruption

  3. ฟองสบู่ในตลาดหุ้น ที่เกิดจากการ “ปั้น” เรื่องราวหรือ เราเรียกว่า สร้าง Story เพื่อ “ปั่น” ให้หุ้นมีราคาสูง เริ่มตั้งแต่ IPO และยังมีอาการไล่ราคาจนสูงขึ้นอีกหลายเท่า เกิดอาชีพนักสร้างราคาหุ้นเหมือนนักการตลาดหุ้น

  4. เศรษฐกิจในภาพใหญ่ก็เกิดภาวะไม่แน่นอนสูงขึ้น เศรษฐกิจโดยรวมของยุโรปและญี่ปุ่นยังคงอ่อนแอ อเมริกาใช้ไม้แข็งกับจีนเพื่อรักษาตำแหน่งมหาอำนาจโลกของตนในอนาคต อังกฤษกำลังออกจากสหภาพยุโรป ตะวันออกกลางโดนกดดันจากราคาน้ำมัน อินเดีย แอฟริกายังคงมีปัญหาโครงสร้าง ภาวะดอกเบี้ยที่ยังมีแนวโน้มขาขึ้นทั้งโลก

  5. นักลงทุนมีความสามารถสูงขึ้นมากและมีจำนวนมากขึ้น เรียกได้ว่าเป็นอาชีพที่แข่งขันรุนแรงไม่แพ้อาชีพอื่น และยังมี AI, Robot หรือสุดแล้วแต่ที่เราจะเรียกเข้ามาแข่งขันในตลาดหุ้นอีก

  ความท้าทายทั้ง 5 ข้อคือสิ่งที่ยังคงเกิดขึ้นต่อเนื่องในปีต่อ ๆ ไป โอกาสที่นักลงทุนได้ผลตอบแทนง่าย ๆ สูงกว่าตลาดจึงจำกัดลงมาก และก่อนวางแผนลงทุนปีหน้านักลงทุนควรปรับตัวอย่างไร? พื้นฐานที่สำคัญสำหรับผมคือการระลึกถึง “ความจริง 4 ประการ” ในตลาดหุ้น ดังนี้

  ความจริงแรกคือ เราไม่สามารถคาดหวังผลลัพท์ที่ดีมาก ๆ ในระยะเวลาสั้น ๆ ได้ ตลาดหุ้นไม่ใช่ที่ ๆ เราจะ “รวยเร็ว” นี่คือความเข้าใจผิดที่มากที่สุด ตลาดหุ้นต้องอาศัยเวลา ความพยายามและอดทนไม่ต่างจากอาชีพอื่น มีทักษะที่เราจะศึกษา และมีทักษะที่เราต้องพัฒนาตลอดเวลา

  ความจริงที่สองคือ เราไม่สามารถรู้ได้ทุกเรื่อง เราต้องเข้าใจข้อจำกัดข้อนี้ และหลีกเลี่ยงการลงทุนในหุ้นทุกตัว และวิ่งตามกระแส ความรู้ที่เพียงพอในการลงทุนหุ้นตัวหนึ่ง ๆ ให้ชนะนั้น มีจำนวนเยอะมาก เราต้องแยกแยะให้ออกว่า เรารู้ เราไม่รู้ หรือเราไม่รู้ว่าเราไม่รู้

  ความจริงข้อที่สามคือ ตลาดหุ้นไม่แน่นอน อย่าลงทุนด้วยความเสี่ยง ความเสี่ยงสูงสุดของทุกวิกฤตคือการมี “หนี้เกินตัว” และสิ่งสำคัญในตลาดหุ้นคือสภาพคล่อง ไม่ว่าจะเป็นสภาพคล่องของหุ้นที่เราถือ หรือสภาพคล่องของครอบครัวเรา เงินปันผลคือสภาพคล่องที่แท้จริง ถ้าเงินปันผลจากหุ้นยังไม่พอค่าใช้จ่ายหลาย ๆ เท่า จงอย่าเป็นนักลงทุนเต็มตัว ให้ทำงานอื่นเสริมไปด้วย

  ความจริงข้อสุดท้ายคือ ทุกสิ่งมีเกิดและดับเสมอ อย่ายึดมั่นถือมั่นเกินไป อย่าชอบหุ้นมากเกินไป อย่ายึดติดอะไรบางอย่าง ต้องไม่ประมาทระวังจุดจบของหุ้นของเราไว้ตลอดเวลา สิ่งที่ดีที่สุดคือการเป็นอิสระต่อฝูงชน เป็นอิสระจากตัวกูของกูในใจเรา

 เวลาที่เลวร้ายอาจจะเป็นจุดเริ่มต้นที่ดีที่สุด ผมไม่คิดว่าจะมีธุรกิจหรือการลงทุนไหนที่หมดความหวัง หรือไม่มีทางออก สิ่งที่แย่กว่าคือการอยู่เฉย ๆ โดยไม่ทำอะไรเลย ผู้ชนะคือผู้ที่ไม่ยอมแพ้และมุ่งมั่นปรับตัว ผมขอนำพรปีใหม่ในอดีตของในหลวงร.9 ที่ว่า “ขอจงมีความเพียรที่บริสุทธิ์ ปัญญาที่เฉียบแหลม กำลังกายที่สมบูรณ์” เปรียบเหมือนพระมหาชนกที่เพียรว่ายน้ำข้ามทะเล 7 วัน 7 คืน จนรอดถึงฝั่งฝันทุกท่านในปี 2019 นี้ครับ